Hoe het 6G-testbed samenwerking en innovatie mogelijk maakt
Om de significantie van het 6G-testbed beter te begrijpen, spraken we met Floris Drijver en Pawel Mackowiak van TNO, dat de ontwikkeling en implementatie van het centrale 6G-testbed leidt.
Pawel is de FNS Lead Architect in WP 4.1 met 5 jaar ervaring als Scientist bij TNO en een achtergrond in telecommunicatie. Floris is Senior Scientist bij TNO en de Technical Lead van WP 4.1. Hij is altijd betrokken geweest bij Testbeds, zoals 5Groningen of het Do IoT Fieldlab. Beiden zijn opgeleid aan de TU Delft.
Wat is het 6G Testbed?
Floris beschrijft het 6G-testbed als een "overkoepelend platform voor experimenten en onderzoek," dat alle partijen samenbrengt die het potentieel van 6G willen onderzoeken en begrijpen. “We centraliseren alle onderzoeken en op die manier waarborgen we een samenwerking waarin verschillende partijen hun innovaties kunnen samenbrengen,” legt hij uit.
Pawel noemt de proeftuin een "enabler". Hij verduidelijkt: “Het is een plek waar programmalijnen hun innovaties kunnen testen in realistische omstandigheden, feedback kunnen verzamelen en de ontwikkeling van de innovaties verder kunnen verfijnen.”
De opzet van deze proeftuin wijkt af van zijn voorganger, het 5G testbed. Het 6G-testbed is veel meer gericht is op samenwerking. "Dus ik denk dat het belangrijkste verschil is, dat er geen onderlinge concurrentie is. Het is één nationaal initiatief en dat maakt het veel sterker.” aldus Floris.
Wat maakt deze testomgeving uniek?
Het 6G-testbed richt zich op het faciliteren van samenwerking. “De kerngedachte achter het ontwerp is openheid,” benadrukt Pawel. "Door ons te richten op open standaarden, creëren we een testbed waar stakeholders - inclusief MKB-bedrijven - hun oplossingen kunnen testen met de juiste ecosysteempartners. ”
Deze openheid geldt ook voor de architectuur. “Omdat er bijvoorbeeld nog geen 6G-radio's beschikbaar zijn, gebruiken we Open Radio Access Network (ORAN)-oplossingen als onderdeel van de basisarchitectuur, wat betekent dat de intelligentie van het RAN is verplaatst van fysieke apparaten naar de cloud”, legt Pawel uit. Deze aanpak is nodig omdat de 6G-standaarden nog in ontwikkeling zijn.
Bovendien zal het testbed worden gebruikt voor een breed scala aan verticale toepassingen. Floris: “Dit is een nationaal initiatief, voor bijvoorbeeld sectoren als gezondheidszorg en landbouw. En door één testbed te implementeren, zorgen we ervoor dat we onze nationale testinspanningen niet dupliceren“.
Ondersteuning MKB
Een van de doelstellingen van het testbed is het stimuleren van deelname door het MKB. Deze kleinere bedrijven brengen vaak unieke uitdagingen en ideeën met zich mee, omdat ze efficiënter willen werken.
“MKB’ers zijn benieuwd of draadloze communicatie hun activiteiten efficiënter kan maken, of dat het virtualiseren van delen van hun use cases waarde toevoegt,” legt Floris uit. “Ons testbed geeft hen de mogelijkheden om dat te doen.”
Testbed-as-a-Service
Het testbed heeft al diverse mijlpalen bereikt, maar de ontwikkeling is nog lang niet ten einde. De eerste mijlpaal was het maken van het ontwerp en ervoor zorgen dat alles werkt.
De volgende grote stap is het verbinden van de field labs met het core-testbed. “Tegen de zomer van 2025 zullen we drie testbeds hebben, die volledig geïntegreerd zijn in het nationale 6G-testbed,” vertelt Floris. Vervolgens zijn er plannen om verbinding te leggen met andere Europese 6G-testbeds, waarmee op grotere schaal getest kan worden. In de bredere Europese context willen we ook onderzoeken hoe we duplicatie van de testinspanningen kunnen voorkomen.
In de 2e helft van 2025 zullen we ook Programmalijn 1 en Programmalijn2 integreren voor het testen van de 6G-hardware en -software die ze momenteel aan het ontwikkelen zijn. We streven naar het creëren van testbed-as-a-service, we willen het zo makkelijk en intuïtief mogelijk maken om oplossingen te testen,” legt Floris uit.
6G is opwindend!
Op de vraag wat hen het meest aanspreekt aan 6G, denkt Pawel aan de unieke mogelijkheid om het netwerk vanuit een compleet nieuw perspectief op te bouwen. “Met 6G is de focus verschoven van individuele use cases naar het netwerk als geheel,” legt hij uit. “In tegenstelling tot 5G, waar we een cloudvriendelijk netwerk bouwden, gaat het bij 6G om het bouwen van een volledig ‘cloud native’ netwerk.”
Floris is het met hem eens: “De focus is verschoven van de ‘last mile’ naar de kerninfrastructuur zelf. Het is spannend om te helpen een netwerk vanaf de grond op te bouwen dat meer ‘cloud-native’ is dan we tot nu toe hebben gezien.”
Op weg naar 6G
Het 6G-testbed vertegenwoordigt meer dan alleen technologische vooruitgang; het is een platform voor samenwerking en innovatie. Begonnen als “een printplaat op een bureau”, zoals Pawel het zegt, is het inmiddels uitgegroeid tot een nationaal testbed met nog grotere ambities. Wij geloven dat Nederland het voortouw kan nemen in het 6G-tijdperk, en het 6G-testbed vormt de kern van dit alles.
Zoals Pawel het beknopt verwoordt: “The proof of the pudding is in the eating. Handel snel, faal snel en leer nog sneller." Met het 6G-testbed begint dit vorm te krijgen.
